Een hedendaagse visionair

De naam Ryan Coogler is inmiddels bij velen bekend. Misschien ken je hem als de maker van de succesvolle Creed-franchise, maar nog waarschijnlijker is zijn rol als regisseur van de iconische Black Panther-films. Coogler is zich gestaag aan het vestigen als een ‘household name’. Wat maakt hem zo bijzonder?

In een industrie waarin zwarte personages vaak worden gereduceerd tot rollen vol lijden en trauma, kiest Coogler voor een ander perspectief. Hij erkent het bestaan van dat trauma, maar laat het niet de kern van zijn verhalen bepalen. In plaats daarvan staan trots, kracht en gemeenschap centraal. Zwarte personages krijgen bij hem diepgang: ze zijn complex, gelaagd, en mogen groeien, worstelen en stralen. Met Black Panther wist hij het superheldengenre te vernieuwen. De film, met een vrijwel volledig zwarte cast en verankerd in Afrikaanse cultuur, liet zien dat verhalen vanuit een zwart perspectief niet alleen nodig zijn, maar ook wereldwijd resoneren. Coogler bewees dat representatie geen niche is, maar een universeel verlangen.

Net zoals hij met Black Panther het superheldengenre opnieuw vormgaf, doet Coogler iets vergelijkbaars met Sinners binnen het vampiergenre. In plaats van Europese kastelen, bleke gezichten en klassieke gothic-omgevingen, kiest Coogler voor het diepe zuiden van de Verenigde Staten. Daar plaatst hij zwarte personages centraal in een plot dat doordrenkt is met muziek, geschiedenis en spiritualiteit. Daarmee doorbreekt hij niet alleen de esthetiek van het genre, maar ook de onderliggende verwachtingen over wie er wel en niet thuishoort in zulke verhalen.

They want our rhythm, but not our blues

In Sinners wordt de Afro-Amerikaanse ervaring tijdens de Jim Crow-periode omgevormd tot een letterlijk horrorscenario. Regisseur Ryan Coogler gebruikt het vampiergenre niet alleen als stijlmiddel, maar als scherpe metafoor voor de manier waarop systemisch racisme en culturele toe-eigening zich manifesteren. De vampiers in de film zijn geen clichématige monsters die ’s nachts jagen, maar geraffineerde, beleefde figuren die hun dorst naar Zwarte cultuur maskeren met bewondering en ogenschijnlijke waardering. De witte vampiers in de film symboliseren krachten buiten de zwarte gemeenschap die hun creativiteit, muziek en identiteit willen roven. Niet alleen met geweld, maar ook met vriendelijke woorden, contracten en culturele uitbuiting.

De horror zit niet in de muziek zelf, maar in hoe deze wordt losgerukt van haar wortels. Wat Coogler laat zien, is dat Zwarte muziek geen neutraal cultureel product is, maar een drager van geschiedenis, trauma en overlevingskracht. De blues klinkt niet zomaar; ze ademt strijd, herinnering en identiteit. Die muzikale kracht wordt in de film verbonden met de West-Afrikaanse traditie van griots: spirituele muzikanten die niet alleen verhalen bewaren, maar ook de ziel van hun gemeenschap bewaken. Door deze traditie te verweven met de mythe van Robert Johnson, de legendarische bluesmuzikant die zijn ziel aan de duivel zou hebben verkocht, ontstaat een rijk gelaagde beeldtaal. Niet de duivel is hier het kwaad, maar het systeem dat talent koestert zolang het geëxploiteerd kan worden.

Het personage Remmick, een witte vampier en muzikant, verpersoonlijkt het gevaar van vriendelijke, "inclusieve" toe-eigening. Hij wil de verhalen en liederen van de Zwarte muzikanten, maar bezit niet de ervaring of het lijden dat eraan ten grondslag ligt. Coogler toont hiermee dat niet alle onderdrukking gewelddadig of expliciet hoeft te zijn: het kan ook komen in de vorm van waardering, zelfs liefde, maar die liefde rooft in stilte.

De film brengt absoluut de spanning en huivering die je van een goede horror mag verwachten. Maar wat echt blijft hangen, zijn de gesprekken die je na afloop voert met de mensen met wie je bent gegaan. De diepere lagen en slimme metaforen die Ryan Coogler in het verhaal heeft verweven, zorgen gegarandeerd voor interessante discussies.

Sinners is nu te zien in de Nederlandse bioscopen.