Zijn schilderijen zijn surrealistisch van stijl en behandelen complexe thema's zoals geloof, gender, seksualiteit en racisme. Zijn schrijfstijl en onbeschaamde lust voor al het mooie in het leven doen me zelfs denken aan een Curaçaose Oscar Wilde. Eén ding is iedereen het over eens: hij is de meest spraakmakende kunstenaar die Curaçao tot nu toe heeft voortgebracht. Zijn veelzijdige en diverse oeuvre is van groot belang voor de moderne Nederlandse kunstgeschiedenis.

Zijn werken zijn uitdagend en onverschrokken. Een zwarte Jezus aan het kruis met een erectie, een zelfportret als Frida Kahlo, of een tentoonstelling in het Tropenmuseum in Amsterdam waarin het witte Nederlandse publiek geconfronteerd wordt met de racistische stereotypen in hun eigen cultureel erfgoed. Filmmaker Hester Jonkhout heeft in haar nieuwe documentaire Nomade in Niemandsland een intiem portret van Felix de Rooy gemaakt.

Zelf is Hester ook een erfgename van het koloniaal Nederlands orgasme. Deels opgegroeid in Curaçao met (net als Felix de Rooy) Surinaamse roots, voelt ze een persoonlijke band met hem en ziet ze hem als een soort verteller van de rijke Nederlands Caribische cultuur. Met de documentaire krijgt de kijker de kans Felix de Rooy te leren kennen op persoonlijke manier in zijn appartement in Amsterdam met op de achtergrond zijn gigantische collectie eigenwerken en kostbare verzamelingen van Afrikaanse kunst, boeken en object des arts. Doormiddel van interviews met vrienden en familie, oude beelden en haar eigen observaties krijgt de kijker een beeld van zijn leven en werk. Deze documentaire gaat niet alleen om zijn talenten als kunstenaar, maar ook om de obstakels en successen die hij onderweg heeft meegemaakt. Jonkhout laat daarmee zien hoe belangrijk en actueel Felix' werk nog steeds is in gesprekken over identiteit, kunst en cultuur.

Felix werd geboren op Curaçao waar zijn ouders uit Suriname naar toe waren geëmigreerd. Het gezin woonde in een oud landhuis wat voor mensen van kleur in die tijd bijna nooit voorkwam. In landhuizen woonde tijdens de slavernij de witte slaveneigenaren. En op een aantal huisslaven na kwamen zwarte tot slaaf gemaakte nooit binnen deze weelderige en luxen landhuizen. Op een spiritueel vlak moet het best een bijzondere aanschouwing zijn geweest voor zijn zwarte en witte voorouders… Misschien heeft dit bewustzijn zijn visie gevormd, vooral rondom de gelaagde etnische identiteiten op Curaçao.

Zijn ouders waardeerden kunst en cultuur, en Felix kreeg een jeugd waarin deze centraal stonden. Toen zijn vader een baan kreeg bij de Nederlandse ambassade in Mexico-Stad, verhuisde het gezin naar Mexico, waar Felix op de middelbare school de kans kreeg zijn creativiteit verder te ontwikkelen. Op deze overwegend witte school kreeg hij echter te maken met racisme en homofobie… Maar de toen al wereldwijze Felix trok zich daar niet veel van aan. In zijn eigen woorden keek hij gewoon neer op dat soort mensen, en wie kan hem dat kwalijk nemen?

Na zijn studies in Nederland en New York begon hij aan een carrière die zich uitgestrekt heeft over decennia. Zijn werk bestaat niet alleen uit schilderkunst maar ook uit theater, film en schrift. Zijn multidisciplinariteit maakt hem bijzonder. Hij is een kunstenaar die grenzen overschrijdt en maakt en zijn manier van werken, is sterk beïnvloed door zijn Caribische achtergrond en zijn kritische blik op het koloniaal verleden.

Identiteit

Felix de Rooy's kunst houdt zich bezig met complexe thema’s rondom identiteit. Zijn werk verkent de intersectionaliteit van etniciteit, gender, geloof, spiritualiteit en seksualiteit. De Rooy roept vragen op over wat het betekent om een zwarte, queer man te zijn, en hoe deze identiteiten met elkaar in conflict kunnen komen, vooral in een koloniale en postkoloniale context. Als een van de weinige zichtbare queer kunstenaars uit het Nederlands Caribisch gebied, heeft hij een belangrijke rol gespeeld in het vormgeven van de representatie van de LGBTQ+ community van kleur binnen de kunstwereld. Zijn werk toont een bevrijdende en vaak provocerende benadering van seksualiteit die niet alleen zijn eigen leven weerspiegelt, maar ook de strijd en schoonheid van de queer ervaring van kleur in het Caribisch gebied en daarbuiten.

Late Erkenning

Voor zijn 50-jarig jubileum als kunstenaar kreeg Felix de Rooy in 2023 een speciale plek in het Stedelijk Museum Amsterdam met een grote overzichtstentoonstelling van zijn beeldende kunst. Maar desondanks benadrukt Nomade in Niemandsland ook de late erkenning van Felix de Rooy binnen de kunstwereld. Ondanks zijn pionierswerk, heeft hij jaren moeten wachten op de erkenning die hij nu eindelijk ontvangt. Dit fenomeen is echter niet uniek voor De Rooy; het roept bredere vragen op over hoe kunstenaars van kleur in de westerse kunstwereld worden waargenomen en gewaardeerd. Het laat zien dat de strijd voor erkenning ook een belangrijk onderdeel van het kunstenaars ervaring.

Felix de Rooy is meer dan een kunstenaar; hij is een verhalenverteller die ons uitnodigt om na te denken over onze identiteit en de wereld om ons heen. Met zijn multidisciplinaire benaderingen en zijn onverschrokken inzet voor onderwerpen die vaak als taboe worden beschouwd, blijft hij een bron van inspiratie en een agent van verandering. Hester Jonkhouts documentaire over zijn leven is niet alleen een eerbetoon aan zijn kunst, maar ook een eerbetoon aan de kracht van authenticiteit en creativiteit.

Zijn leven is er een die ons herinnert aan de waarde van diversiteit in de kunst en de noodzaak om pijnpunten, taboes, culturele trauma’s en de verhalen daaromheen te blijven delen. Zijn boodschap en werk blijven relevant voor iedereen die streeft naar een meer inclusieve en rechtvaardige wereld voor iedereen.